ოლივერ რაისნერი პროფესორები

ევროპის კვლევებისა და კავკასიის კვლევების მიმართულებით

უკან

2016 წლის სექტემბრიდან ოლივერ რაისნერი ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტში ჟან მონეს პროგრამის ევროპის კვლევებისა და კავკასიის კვლევების პროფესორია. იგი ევროპის კვლევებისა და კავკასიის კვლევების მიმართულების ბაკალავრიატის, მაგისტრატურისა და დოქტორანტურის სტუდენტებს ასწავლის. 2000 წელს მიიღო გოტინგენის გეორგ-აუგუსტუსის უნივერსიტეტის (გერმანია) ფილოსოფიის დოქტორის ხარისხი აღმოსავლეთ ევროპის ისტორიაში, სლავისტიკასა და შუა საუკუნეებისა და თანამედროვე ისტორიაში. 2000-2003 წლებში ბერლინში ჰუმბოლდტის უნივერსიტეტის ცენტრალური აზიის კვლევების ფაკულტეტისთვის მოამზადა სამაგისტრო კურსი ,,ცენტრალური აზია/კავკასია”, რომლის კოორდინატორიც თავად იყო. 2003-2005 წლებში World Vision Georgia-ში ადამიანის უფლებათა პროგრამის კოორდინატორად მუშაობისას სამცხე-ჯავახეთისა და ქვემო ქართლის რეგიონებში განახორციელა სამოქალაქო ინტეგრაციის პროექტი. 2005-2015 წლებში საქართველოში ევროკავშირის წარმომადგენლობაში პროექტის მენეჯერის რანგში მუშაობდა დემოკრატიზაციის, უმცირესობის, განათლების, ახალგაზრდობის, შრომისა და სოციალურ საკითხებზე. 25 წლის განმავლობაში რუსეთის, საქართველოს, კავკასიისა და თანამედროვე ისტორიის საკითხების შესახებ ჩატარებულ კვლევებში თეორიულად და პრაქტიკულად გაანალიზებულია შემდეგი თემები: 1) ერის ფორმირება და იდენტობა მე-19 და მე-20 საუკუნეების კავკასიაში; 2) საბჭოთა წარსულის მეხსიერების კვლევები საქართველოსა და კავკასიაში; 3) კავკასიის კვლევების ისტორია, როგორც რეგიონმცოდნეობა; 4) რელიგიის როლი საქართველოში.

სამეცნიერო ინტერესის სფეროები / კვლევითი ინტერესები
- საბჭოთა წარსულის მეხსიერება საქართველოსა და კავკასიაში – ფორმები, ხსოვნის აღნიშვნის კულტურა, მემუარები, ნარატივები, კულტურული მემკვიდრეობა ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის კავკასიის მეხსიერების კვლევების ინტერდისციპლინური ცენტრის ფარგლებში;
- კავკასიის კვლევების ისტორია მე-18 საუკუნიდან დღემდე – სივრცის რეგიონული კონსტრუქციები მეცნიერებისა და პოლიტიკის ურთიერთქმედებაში, ქართული ისტორიოგრაფიის (უპირატესად, მე-20 საუკუნის ისტორიოგრაფიის) ისტორია; ამჟამად მუშაობს 1920-იან წლებში დასავლეთ კავკასიასა და შავი ზღვისპირეთში მხარეთმცოდნეობის (kraevedenie) კვლევების პრაქტიკაზე.
- ქართველთა კვალი გერმანიაში – პროექტის ფარგლებში სწავლობს მე-19 საუკუნის ბოლოს და მე-20 საუკუნის დასაწყისში გერმანიაში ქართველი სტუდენტების საქმიანობას, კვლევებს და იმდროინდელ აკადემიურ კავშირებს; პროექტი ფინანსდება შოთა რუსთაველის ეროვნული სამეცნიერო ფონდის მიერ.
დამატებითი ინფორმაცია

წევრობა: აღმოსავლეთ ევროპის კვლევების გერმანული საზოგადოება (DGO) – 01/2004-დან; EUROCLIO (ისტორიის მასწავლებელთა მუდმივმოქმედი კონფერენცია) – 07/2009-დან; GAHE (ისტორიის მასწავლებელთა საქართველოს ასოციაცია, 02/2010-დან; უმცირესობის კვლევების ევროპული ჟურნალის სამეცნიერო საბჭოს წევრი (10/2017-დან) და ,,გეორგიკას“ (“Georgica – Zeitschrift für Kultur, Sprache und Geschichte Georgiens und Kaukasiens”) რედკოლეგიის წევრი (4/2011-დან). 2017 წლიდან საქართველოში მოქმედი არასამთავრობო ორგანიზაციის ,,ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტის“ (IDFI) წევრია.

ვიდეოლექციები
საკონტაქტო ინფორმაცია:

oliver.reisner@iliauni.edu.ge
წიგნები

Die Schule der georgischen Nation. Eine sozialhistorische Untersuchung der nationalen Bewegung in Georgien am Beispiel der „Gesellschaft zur Verbreitung der Lese- und Schreibkunde unter den Georgiern“ (1850-1917) [The school of the Georgian nation. A socio-historical study of the national movement in Georgia by the example of the “Society for the Spread of Literacy among the Georgians”, 1850-1917]. Wiesbaden: Reichert, 2004 (Caucasian Studies. Vol. 6)

სტატიები ჟურნალებში
- Der Kampf um die Autokephalie der georgisch-orthodoxen Kirche als Bindeglied zwischen Klerus und Nationalbewegung (1860-1918) [The Fight for Autocephaly of the Georgian Orthodox Church as Link between Clergy and National Movement, 1860-1918]. In: Georgica 38 (2017), pp. 87-100.
- Sakral-National. Orthodoxer Glaube und Orthodoxe Kirche Georgiens [Sacral-National. Orthodox Belief and Orthodox Church in Georgia]. In: Osteuropa 65 (2015) no. 7-10, pp. 93-112
- (with Bernd Bonwetsch and Marc Junge) “Unter dem Schnee” [Under the Snow], Introduction. In: Marc Junge, Bernd Bonwetsch (eds.): Bolschewistische Ordnung in Georgien. Der Große Terror in einer kleinen kaukasischen Republik [Bolshevist Order in Georgia. The Great Terror in a Small Caucasian Republic]. Berlin/Boston: DeGruyter, 2015, pp. 11-32 (available also in Russian and Georgian)
- Georgian student encounters with Russian and European Universities, 1861-1917 – A Generational Approach, in: Anthropological Researches II: Introduction to European Encounters with Georgia in past and present. Guest editor: Francoise Companjen. Tbilisi: Universal, 2015, pp. 88-102
- (with Pamela Jawad) Die Nationalisierung der Religion in der Orthodoxen Apostolischen Kirche Georgiens – Begünstigung oder Hindernis im Demokratisierungsprozess? [The nationalization of religion in the Orthodox Apostolic Church of Georgia – favouring or obstacle in the democratization process?] In: Julia Leininger (Hg.): Religiöse Akteure in Demokratisierungsprozessen. Konstruktiv, destruktiv und obstruktiv [Religious actors in democratization processes. Constructive, destructive and obstructive]. Wiesbaden: Springer, 2013, pp. 149-190
- Zur Geschichte des Begriffs eri in der modernen georgischen Historiographie [On the history of the term eri in modern Georgian historiography], in: Georgica 35 (2012), pp. 62-77
- Die Erforschung Kaukasiens im Zarenreich und der frühen Sowjetunion – Der Wandel von Interessen und Konzepten in den Regionalwissenschaften [Researching the Caucasus in Russia Empire and the early Soviet Union – The change of interests and concepts in the Regional Science], in: Bianka Pietrow-Ennker (ed.): Russlands imperiale Macht. Integrationsstrategien und ihre Reichweite in transnationaler Perspektive [Russia’s imperial power. Integration strategies and their reach in a transnational perspective]. Wien, Köln, Weimar: Böhlau, 2012, pp. 179-208
- Between State and Nation Building: The Debate about ‘Ethnicity’ in Georgian Citizens’ ID Cards. In: Françoise Companjen, László Marácz, Lia Versteegh (eds.): Exploring the Caucasus in the 21st Century. Essays on Culture, History and Politics in a Dynamic Context. Amsterdam: Pallas Publication, 2010, pp. 157-179
- Travelling Between Two Worlds – the Tergdaleulebi, their Identity Conflict and National Life. In: Identity Studies Vol. 1 (2009), issue 1, pp. 36-50
- Georgia and its new national movement. In: Egbert Jahn (ed.): Nationalism in Late and Post-Communist Europe. Vol. 2: Nationalism in the Nation States. Baden-Baden: Nomos 2009, pp. 240-266 (also published in German)
- Kaukasien als imaginierter russischer Raum und imperiale Erfolgsgeschichte – Gefangen zwischen russisch-imperialen und nationalen Zuschreibungen (19./20. Jh.) [Caucasus as an imagined Russian space and imperial success story: Caught between Russian imperial and national attributions (19th – 20th cc.)]. In: Bianka Pietrow-Ennker (ed.): Kultur in der Geschichte Russlands. Räume, Medien, Identitäten, Lebenswelten [Culture in the history of Russia: Rooms, media identities, lifestyles]. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2007, pp. 61-82.
- Zwischen kultureller Autonomie und politischer Unabhängigkeit: politische Konzeptionen und interethnische Beziehungen in Tbilisi, 1905-1917 [Between cultural autonomy and political independence: political conceptions and interethnic relations in Tbilisi, 1905-1917]. In: Fikret Adanir und Bernd Bonwetsch (ed.): Osmanismus, Nationalismus und der Kaukasus. Muslime und Christen, Türken und Armenier im 19. und 20. Jahrhundert [Ottomanism, nationalism and the Caucasus. Muslims and Christians, Turks and Armenians in the 19th and 20th cc.]. Wiesbaden: Reichert, 2005 (Caucasian Studies; Vol. 9), pp. 139-158.
- Grigol Orbeliani Discovering Russia: A Travel Account by a Member of the Georgian Upper Class from 1831-1832. In: Beate Eschment, Hans Harder (eds.): Looking at the Coloniser. Cross-Cultural Perceptions in Central Asia and the Caucasus, Bengal, and Related Areas. Würzburg: Ergon, 2004, pp. 47-62.
- Ethnos und Demos in Tbilisi (Tiflis) – Armenier, Georgier und Russen in den Stadtdumawahlkämpfen 1890-1897 [Ethnos and Demos in Tbilisi (Tbilisi) – Armenians, Georgians and Russians in the City Duma election campaigns from 1890 to 1897]. In: Guido Hausmann (ed.) Gesellschaft als lokale Veranstaltung. Selbstverwaltung, Assoziierung und Geselligkeit in den Städten des ausgehenden Zarenreiches [Society as a local event. Self-government, association and sociability in the cities of the late Tsarist Empire]. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 2002, pp. 301-328.
- Integrationsversuche der muslimischen Adscharer in die georgische Nationalbewegung [Attempts for the Integration of Muslim Adjarians in the Georgian national movement]. In: Caucasia between the Ottoman Empire and Iran, 1555-1914. Hg. v. R. Motika & M. Ursinus. Wiesbaden: Reichert, 2000, pp. 207-222 (Caucasian Studies. Eds. Eva-Maria Auch, Raoul Motika, Jörg Stadelbauer. Vol. 2).
- Wanderer zwischen zwei Welten. Identitätskonflikte und Nationalbewusstsein georgischer Studenten in St. Petersburg [Wanderers between two worlds. Conflicts of identity and national consciousness of Georgian students in St. Petersburg]. In: Trude Maurer and Eva-Maria Auch (eds.) Leben in zwei Kulturen. Akkulturation und Selbstbehauptung von Nichtrussen im Zarenreich [Living in two cultures. Acculturation and self-assertion of non-Russians in the Russian Empire]. Wiesbaden: Harrassowitz, 2000, pp. 83-102 (Schriften zur Geistesgeschichte des östlichen Europa; Bd. 22).
- Die georgische Alphabetisierungsgesellschaft – Schule nationaler Eliten und Vergemeinschaftung [The Georgian Association for the spread of literacy – School of national elites and socialisation] In: Jahrbücher für Geschichte Osteuropas 48 (2000), pp. 66-89. In Hungarian: A grúziai Írásművelési Társaság. A nemzeti elit iskolája és nemzetszervezési tevékenzsége, Világtörténet (2014) 3:455-481
- Zwischen Zarentreue und ethnischer Selbstvergewisserung: der ‘Fall’ Dimit’ri Qipiani und die Georgier (1885 – 1887) [Between loyalty to the Tsar and ethnic self-assurance: the Dimit’ri Qipiani‘s ‘case’ and the Georgians (1885 – 1887)] In: Jahrbücher für Geschichte Osteuropas 47 (1999), pp. 512-524
- Anmerkungen zur sozialen Funktion des Vereinswesens in Georgien – am Beispiel der ‘Gesellschaft zur Alphabetisierung der Georgier’ (1879 – 1927) [Remarks on the social function of associations in Georgia – the example of the ‘Society for the spread of literacy among the Georgians’ (1879 – 1927)] In: Georgica 21 (1998), pp. 28-40
- What can and should we learn from Georgian History? Observations of someone who was trained in the Western tradition of science. In: Internationale Schulbuchforschung / International Textbook Research 20 (1998), pp. 409-424
- Die Entstehungs- und Entwicklungsbedingungen der nationalen Bewegung in Georgien bis 1921 [The formation and development conditions of the national movement in Georgia until 1921] In: Krisenherd Kaukasus. Ed. by U. Halbach and A. Kappeler. Baden-Baden: Nomos 1995, pp. 63-79 (Nationen und Nationalitäten in Osteuropa; vol. 2)
სალექციო კურსების კატალოგი

მე-20 საუკუნის ევროპის ისტორია – სამიზნე ჯგუფი: ილიაუნის მეცნიერებათა და ხელოვნების ფაკულტეტის ბაკალავრიატის საფეხურის სტუდენტები

(6 ECTS, Georgian) – ზაფხული 2017

მემკვიდრეობის გააზრება, წარსულის პლურალიზება – სივრცე და იდენტობა კავკასიაში – სამიზნე ჯგუფი: ილიაუნის მეცნიერებათა და ხელოვნების ფაკულტეტის მაგისტრატურის საფეხურის სტუდენტები (6 ECTS, ინგლისური ენა) – ზაფხული 2016

ევროპეიზაციის ფორმები და შედეგი კავკასიაში – სამიზნე ჯგუფი: ილიაუნის მეცნიერებათა და ხელოვნების ფაკულტეტის მაგისტრანტები (6 ECTS, ინგლისური ენა) – ზაფხული 2017, შემოდგომა 2015/16, შემოდგომა 2014/15;

კავკასიის კვლევები, როგორც რეგიონმცოდნეობა  – რეგიონის კულტურული ფორმირების შესახებ; სამიზნე ჯგუფი: ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარული ფაკულტეტის დოქტორანტები და საერთაშორისო სტუდენტები (6 ECTS, ინგლისური ენა) – შემოდგომა 2015/16, ზაფხული 2014.

საქართველო: ტრადიცია, იდენტობა და კულტურა (8 საკონტაქტო საათი), 7-8 თებერვალი 2014 – სამიზნე ჯგუფი: TRADERUN პროგრამის „კულტურა, იდენტობა და იდეოლოგია: რუსეთისა და აღმოსავლეთ პარტნიორობის ქვეყნების (EaPC) გაგებისთვის“, ტარტუს უნივერსიტეტის ევროპული კოლეჯი, ტალინის უნივერსიტეტი, ტალინის ტექნიკური უნივერსიტეტი, ესტონეთის დიპლომატიის სკოლა (ტალინი, ესტონეთი) სტუდენტები;

საქართველო და ევროპა (2 SWS) – კურსი კავკასიოლოგიის ბაკალავრებისთვის (კავკასიოლოგიური უნივერსიტეტი, არასამთავრობო ორგანიზაცია ,,კულტურულ ურთიერთობათა ცენტრი – კავკასიური სახლი“ თბილისი) (ქართულ ენაზე) – შემოდგომა 2005/6;

ინტერეთნიკური ურთიერთობების სოციოლოგია საქართველოში (32 საკონტაქტო საათი) – კურსი კავკასიოლოგიის მიმართულების ბაკალავრიატის სტუდენტებისთვის (კავკასიოლოგიური უნივერსიტეტი, არასამთავრობო ორგანიზაცია ,,კულტურულ ურთიერთობათა ცენტრი – კავკასიური სახლი“ თბილისი) (ქართული) – შემოდგომა 2004/5;

ერის ფორმირების პრობლემები საქართველოში მე-19 და მე-20 საუკუნეებში (8 საკონტაქტო საათი) (ინგლისურ ენაზე) – პარიზის აღმოსავლური ენებისა და ცივილიზაციების ინსტიტუტი (INALCO), ნოემბერი 2002, უნივერსიტეტის ლექტორების გაცვლითი პროგრამის SOCRATES ფარგლებში – შემოდგომა 2002;

საბჭოთა კავშირის ადრეულ ეტაპზე ცენტრალური აზიის ისტორიის შესავალი (2 SWS) – ცენტრალური აზიის კვლევების მიმართულების სამაგისტრო საფეხურის სტუდენტებისთვის (Humboldt Universität zu Berlin, გერმანულ ენაზე) – შემოდგომა 2002/3;
– მხარეთმცოდნეობის ახლებური გაგება; რეგიონმცოდნეობის გადააზრება: (2 SWS) – თეორიული მიდგომები მხარეთმცოდნეობაში ცენტრალური აზიის კვლევების მაგისტრანტებისთვის (HU Berlin, გერმანულ ენაზე) – შემოდგომა 2002/3;

,,დიდი თამაში“ მე-19 საუკუნის კავკასიასა და ცენტრალურ აზიაში (2 SWS) – კურსი საერთაშორისო ისტორიის შესახებ სამაგისტრო პროგრამის ,,ცენტრალური აზია/კავკასია“ სტუდენტებისთვის (HU Berlin, გერმანულ ენაზე) – ზაფხული 2002;

პროექტების მართვა ცენტრალურ აზიასა და კავკასიაში – იდეიდან განხორციელებამდე (20 საკონტაქტო საათი) (ელიზაბეთ რიხტერთან ერთად) – პრაქტიკული მეცადინეობა სამაგისტრო პროგრამის ,,ცენტრალური აზია/კავკასია“ (HU Berlin, გერმანულად) კურსდამთავრებულთა სტაჟირებისთვის მოსამზადებლად – ზაფხული 2002;

ისტორიის გამოყენება ცენტრალურ აზიასა და კავკასიაში სასკოლო სახელმძღვანელოების მაგალითზე (2 SWS) – კურსი ისტორიული ლეგიტიმაციის სტრატეგიების შესახებ სამაგისტრო პროგრამის ,,ცენტრალური აზია/კავკასია“ (HU Berlin, გერმანულ ენაზე) სტუდენტებისთვის – შემოდგომა  2001/2

კავკასიის მთიანეთის მოსახლეობა: კულტურა, ისტორია და დღევანდელობა (2 SWS) – შესავალი კავკასიის კვლევებში სამაგისტრო პროგრამის ,,ცენტრალური აზია/კავკასია“ (HU Berlin, გერმანულ ენაზე) სტუდენტებისთვის – ზაფხული 2001

რუსეთი როგორც მულტიკულტურული იმპერია – კავკასიის დაპყრობა, მისი  ბატონობა და შედეგები (2 SWS) – სამაგისტრო პროგრამის ,,ცენტრალური აზიის კვლევები“ (HU Berlin, გერმანულ ენაზე) სტუდენტებისთვის – შემოდგომა 2000/01